Zastosowanie palladu. Gdzie znajdziesz ten pierwiastek?

Pallad został odkryty w Brazylii na początku XVII w. przez górników. W tamtym czasie nowo odkryty kruszec nazwano „bezwartościowym złotem”. W rzeczywistości był to stop złota i palladu. Czysty pallad po raz pierwszy wyizolował z surowej platyny angielski chemik i fizyk William Hyde Wollaston w 1803 roku. Dawniej pallad wykorzystywany był głównie w przemyśle chemicznym oraz w katalizatorach w samochodach. Jakie właściwości ma pallad i gdzie aktualnie znajduje zastosowanie?

Właściwości palladu jako pierwiastek chemiczny

Pallad to metal szlachetny zaliczany do platynowców, a jego właściwości sprawiają, że jest wyjątkowy. Do złudzenia przypomina platynę. Ma srebrnoszary, połyskliwy kolor, jest ciągliwy i kowalny (nadaje się do obróbki plastycznej poprzez kucie). Spośród wszystkich platynowców wyróżnia się najwyższą miękkością, najniższą gęstością, a także najniższą temperaturą topnienia (1554,8°C). Zaczyna wrzeć, gdy osiągnie temperaturę 2963°C. Dodatkowo nie zmienia barwy w kontakcie z powietrzem i charakteryzuje się wysoką odpornością na korozję.

Wśród pokrewnych metali wyróżnia się największą reaktywnością, łatwo ulega działaniu kwasów, które są podgrzane do wysokiej temperatury. Dzięki temu pallad rozpuszcza się w kwasie azotowym, dając azotan palladu, a w połączeniu ze skoncentrowanym kwasem siarkowym można otrzymać siarczan palladu. Ponadto w obecności chloru lub tlenu rozpuszcza się w kwasie solnym. Dodatkowo przy podgrzewaniu łączy się z niemetalicznymi pierwiastkami takimi jak: fosfor, arsen, siarka, krzem, selen. Ze względu na swoje właściwości pallad ma szerokie zastosowanie w wielu sektorach przemysłu.

Na powierzchni palladu dochodzi do reakcji z udziałem tlenu i wodoru, co jest jego cechą charakterystyczną. Pallad jako katalizator w sprzyjających warunkach jest w stanie zaabsorbować ilość wodoru równą prawie 900-krotności swojej objętości. Efektem czego jest zmiana właściwości na bardziej twardy, mocniejszy i mniej ciągliwy metal.

Zastosowanie palladu

Ze względu na swoje właściwości pallad jest głównie kojarzony z przemysłem motoryzacyjnym i katalizatorami samochodowymi. Pallad znalazł zastosowanie w wielu branżach, w tym w motoryzacji, elektronice i medycynie.

Nic dziwnego, ponieważ zdecydowana większość globalnej produkcji jest wykorzystywana do produkcji katalizatorów samochodowych. Reaktory katalityczne to część układu wydechowego wszystkich produkowanych aktualnie samochodów benzynowych i hybrydowych. Pallad jest kluczowym składnikiem w produkcji katalizatorów, które odgrywają istotną rolę w układzie wydechowym samochodów.

Katalizatory zmieniają toksyczne gazy (tlenek węgla, dwutlenek azotu) w mniej szkodliwe związki (azot, para wodna, dwutlenek węgla), dzięki czemu ograniczona jest emisja szkodliwych oparów. Pallad w porównaniu z platyną jest skuteczniejszy. Pallad jest również szeroko stosowany w przemyśle chemicznym ze względu na swoje unikalne właściwości katalityczne.

To jednak nie jedyne zastosowanie tego pierwiastka. Pallad znalazł także zastosowanie w elektronice, gdzie jego zużycie jest znaczące. Jest wykorzystywany do wytwarzania wielowarstwowych kondensatorów ceramicznych, które są niezbędne do produkcji laptopów i telefonów komórkowych. Ponadto jest stosowany w komponentach obwodów drukowanych w elektronice.

Ten cenny metal szlachetny używany jest również w stomatologii do produkcji stopów oraz w jubilerstwie pallad do wytwarzania tzw. białego złota. Pallad jest również ceniony w produkcji biżuterii za swój elegancki wygląd i wytrzymałość. W medycynie pallad jest kluczowy w budowie zaawansowanych narzędzi medycznych, takich jak rozruszniki serca i implanty zębowe. Bardzo często jest również wykorzystywany do budowy zaawansowanych narzędzi medycznych.

Pozyskiwanie palladu ze skorupy ziemskiej

Złoża palladu są rzadsze niż złoża platyny, srebra czy złota, jednak spośród wszystkich platynowców występuje najczęściej w skorupie ziemskiej. Złoża palladu znajdują się na terenie Rosji, RPA, USA, Kanady, Brazylii czy Kolumbii. Rzadko występuje w postaci rodzimej, czyli tworząc złoża o jednolitej budowie. Ponadto może występować w złożach złota, niklu, miedzi i srebra. Głównym sposobem pozyskiwania palladu jest rafinacja niklu, miedzi oraz cynku.

Masz sprzęt, który zawiera pallad? Poddaj go recyklingowi!

Wydobycie palladu, jak większości innych metali jest bardzo trudne, kosztowne i często niebezpieczne dla naszej planety. Z drugiej strony popyt na ten cenny pierwiastek rośnie z każdym rokiem. Zużycie palladu, zwłaszcza w branży motoryzacyjnej, medycznej i elektronicznej jest znaczne, co podkreśla wartość recyklingu tego metalu.

Z tego względu coraz częściej mówi się o recyklingu i ponownym przetwarzaniu elementów, w których znajduje się pallad. Niesie to za sobą szereg korzyści finansowych, ale także ekologicznych.

Profesjonalne odzyskiwanie metali szlachetnych z elektroniki w tym palladu, jest korzystne dla środowiska naturalnego, a także może przynieść znaczne korzyści finansowe, ponieważ metale szlachetne notują wysoką wartość rynkową.